top of page
Szukaj

Podstawy anatomii końskiej głowy

Od głowy zaczyna się wszystko - każdy ruch, każde napięcie ciała rozpoczyna się na poziomie głowy.


Końska głowa jest niezwykle skomplikowaną strukturą stanowiącą swego rodzaju „centrum dowodzenia”, zarówno w kwestii psychicznej jak i fizycznej. Kości czaszki otaczają mózg i narządy zmysłów - wzroku, węchu, słuchu, równowagi i smaku. Stanowią też rusztowanie dla mięśni twarzowych i żuciowych oraz początkowych odcinków układu oddechowego i pokarmowego. Posiada niesamowicie silne unerwienie, duże grupy skomplikowanych mięśni, wykazuje ciągła ruchomość tkanek podczas procesu żucia czy pracy oraz bliskość narządów zmysłów i mózgu. Nic więc dziwnego, że każdy dyskomfort pochodzący z tej okolicy odbija się całościowo na samopoczuciu i wydolności końskiego organizmu. Skomplikowane łańcuchy połączeń mogą przenosić usztywnienia wywołane przez bolesność w rejonie głowy i rzutować na przykład na mechanice ruchu tylnych kończyn.


Poniżej po krótce opisuję poszczególne "warstwy" anatomiczne głowy. Wiem, że to wiele trudnych nazw, jednak zachęcam do przestudiowania poniższych informacji :)




 

Kości głowy


Czaszka jest niezwykle skomplikowaną strukturą, składającą się z z 34 płaskich kości o różnych kształtach, w większości parzystych, połączonych chrząstkozrostami, które z wiekiem kostnieją tworząc szwy kostne. Dodatkowo występują trzy stawy łączące żuchwę z resztą czaszki (staw skroniowo-żuchwowy - TMJ), aparat gnykowy z podstawą czaszki (staw skroniowo-gnykowy) oraz dwie gałęzie żuchwy ze sobą (staw międzyżuchwowy - kościozrost). Powierzchnia grzbietowa czaszki dzieli się na część mózgową i twarzową. Wnętrze czaszki tworzą jamy, otaczające mózg i narządy zmysłów. Jama nosowa oddzielona jest od jamy ustnej podniebieniem twardym, a za nią znajdują się zatoki - duże puste przestrzenie pełniące funkcje ochronne, wyścielone błoną śluzową. Żuchwa łączy się z czaszką przez staw skroniowo-żuchwowy, umożliwiający otwieranie i zamykanie jamy ustnej, oraz ruchy boczno-koliste żuchwy podczas żucia. W trakcie dorastania część twarzowa czaszki wydłuża się, na skutek wymiany zębów oraz powstawania i powiększania się zatok przynosowych. Powierzchnia karkowa czaszki tworzona jest przez łuskę i części boczne kości potylicznej - okolica ta łączy się z pierwszym kręgiem szyjnym i tworzy staw szczytowo potyliczny. Okolica ta stanowi przyczep dla mięśni głowy i szyi a przez otwór wielki pomiędzy kłykciami potylicznymi przechodzi rdzeń kręgowy.


Poniższe grafiki pochodzą z Atlasu anatomicznego Popesko.








Staw skroniowo-żuchwowy (TMJ)


Staw skroniowo-żuchwowy to miejsce styku żuchwy z kością skroniową w postaci ruchomego połączenia. Zlokalizowany jest blisko naturalnego środka ciężkości konia i odgrywa istotną funkcję w równoważeniu ciała i funkcjonowaniu całego układu ruchu. Nieprawidłowe ułożenie tych kości względem siebie, napięcie tkanek otaczających staw i wszelkie zwyrodnienia i bolesności okolicy określane są jako dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (temporomandibular dysfunction - TMD). Oprócz zaburzenia negatywnie odbijają się na równowadze i jakości ruchu konia.






Aparat gnykowy


Kość gnykowa umieszczona jest pomiędzy gałęziami żuchwy, przy podstawie języka. Wraz z aparatem podwieszającym tworzy jakby „huśtającą się” strukturę zawieszoną u podstawy czaszki, stanowiącą oparcie dla korzenia języka, krtani i gardła. Wyrostek językowy kości gnykowej ułożony jest centralnie w korzeniu języka. Przez połączenia mięśniowe (mięśnie mostkowo-gnykowe i łopatkowo-gnykowe) powiązana jest również z mostkiem i kością ramienną, a powięź podłopatkowa łączy ją z całą obręczą barkową. Mięśnie aparatu gnykowego powiązane są czynnościowo z mięśniami gardła i języka i wspomagają proces połykania.




Powięzi i mięśnie głowy


Powięzi Mocne blaszki tkanki łącznej, znajdujące się między skórą a leżącymi pod nią organami, otaczające je i stanowiące skomplikowane łańcuchy połączeń między nimi. Stanowią miejsca przyczepów dla mięśni, tworzą przestrzenie przez które przechodzą naczynia krwionośne i limfatyczne, a w ich blaszkach występują mięśnie skórne. Cały system powięzi składa się z dwóch blaszek - powierzchownej i głębokiej.


Mięśnie Bogactwo narządów znajdujących się w regionie głowy wymusiło rozwinięcie ogromnych grup mięśniowych okolicy. Mięśnie głowy możemy podzielić na mięśnie twarzowe (warg i policzków, nosa, ucha zewnętrznego i zewnątrzoczodołowe mięśnie powiek), żuciowe oraz mięśnie gardła. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na mięśnie podpotyliczne, które anatomicznie przydzielone są do grupy mięśni szyi, jednak aktywnie oddziałują na głowę koordynując jej ruch w stawach szczytowo-potylicznym i szczytowo-obrotowym.





Unerwienie i unaczynienie

Głowa stanowi nerwowe „centrum dowodzenia”, poprzez znajdujące się w niej mózgowie - centralny układ nerwowy. Oprócz tego jednak, dysponuje silnym unerwieniem obwodowym, tworzonym przez 12 par nerwów czaszkowych:



Powyższe nerwy, w zależności od rodzaju przenoszonego bodźca, można podzielić na czuciowe i ruchowe, jednak w odróżnieniu od nerwów rdzeniowych mogą tworzyć również formy mieszane.. Opuszczając jamę czaszki wszystkie te nerwy tworzą jedną całość.



Jama ustna i gardło


Główną funkcją jamy ustnej jest zdobywanie i przeżuwanie pokarmu. Ograniczona jest przez łuki zębowe, dziąsła, podniebienie oraz język. Zachodzi tu proces wstępnego trawienia dzięki obecności ujścia ślinianek produkujących lekko zasadową ślinę. Gardło stanowi miejsce krzyżowania się układu pokarmowego i oddechowego, łącząc jamę ustną z przełykiem oraz jamę nosową z jamą krtani. Otoczone jest od góry przez podstawę czaszki i dwa pierwsze kręci szyjne, z boków gałęziami żuchwy, mięśniami skrzydłowymi i aparatem gnykowym, a od strony dobrzusznej krtanią.




Język i tkanki miękkie jamy ustnej





Język jest niesamowicie silnym, silnie unaczynionym i unerwionym narządem zbudowanym głównie z mięśni szkieletowych. U koni wzmocniony prz


ez chrząstkę grzbietu języka. Wypełnia większość powierzchni jamy ustnej i przedłuża się do gardła. Posiada receptory smaku, bólu i temperatury, pozwala na manipulowanie pokarmem wewnątrz jamy ustnej i pełni ważną rolę w procesie połykania. Umięśnienie języka można podzielić na m. języka własny oraz mięśnie zewnętrzne (cudze) - m. rylcowo-gnykowy, gnykowo-językowy oraz bródkowo-językowy. Dodatkowo, m. żuchowowo-gnykowy podwiesza język między kośćmi żuchwy. Silne unerwienie języka obejmuje 5 par nerwów czaszkowych: n. językowy, błędny, językowo-gardłowy, podjęzykowy oraz pochodną n pośrednio-twarzowego - strunę bębenkową.


Comentarios


bottom of page